“Toerist” zonder camera

21 november 2015

Vandaag stond ik in een lift van luchthaven Schiphol in Amsterdam. Samen met een toerist stapte ik in. Hij lachte naar me. Hij zag eruit als een echte toerist met de camera die om zijn nek bungelde. "Onderweg naar een exotische vakantiebestemming, dacht ik: Miami, Havana of Mexico." Ik daarentegen was onderweg naar Gaziantep in het zuidoosten van Turkije - niet ver van de grens met Syrië.

Ik ben onderweg om hulp te verlenen aan de hulpverleners van de oorlogsslachtoffers uit en in Syrië . Iets anders dan heerlijk zonnen op de witte stranden van Miami, salsa dansen in de levendige straten van Havana of de grootse Maya-tempels bezoeken in Mexico.

Het werkelijke  aantal slachtoffers van de burgeroorlog in Syrië is niet te tellen. Miljoenen mensen hebben voedsel, drinkwater, sanitaire voorzieningen, medische zorg en psychische hulp nodig. Mensen met traumatische oorlogservaringen. Deze hulp word verleend door humanitaire hulpverleners, waaronder artsen en psychologen.  De kans is dus groot dat deze hulpverleners tweedehands getuige zijn van de gruwelijke wreedheden die deze oorlogsslachtoffers meegemaakt hebben of  zij zijn zelf slachtoffers van traumatische ervaringen. Om deze trauma’s de baas te kunnen en langdurige psychische schade te voorkomen hebben ook hulpverleners hulpverlening nodig. Daarom ben ik uitgenodigd door de organisatie World Vision en nu waakzaam en wijs op reis.

Natuurlijk heb ik voor mijn vertrek de actualiteiten van de burgeroorlog in Syrië op de voet gevolgd. De oorlog zorgt voor spanning in het grensgebied met Turkije, een gebied  gekenmerkt door een hoge concentratie van Syrische vluchtelingen. In Gaziantep, in de volksmond kortweg ‘Antep', zou het betrekkelijk veilig moeten zijn. Ik hoop het van harte.

In de gelijknamige provincie Gaziantep  komen wel gewelddadige demonstraties, wegblokkades, gewapende confrontaties en soms aanslagen voor. Langs de Turks-Syrische grens is het niet veilig en in dit gebied zou ik zelfs ontvoerd kunnen worden volgens het reisadvies van de Rijksoverheid. Eerlijk gezegd is dat iets waar ik liever niet te veel over nadenk. Ik heb mij voorbereid op de veiligheidsrisico’s en vooral nu blijf ik natuurlijk op hoogte van de ontwikkelingen alhier.

Ik wil deze oorlog snappen, er iets in betekenen en niet alleen vanuit Nederland heel simpel volgen. En dat ga ik de komende twee weken hier  in Antep doen door hulp te verlenen aan hulpverleners.

Aan het einde van dag een, intussen ‘safe’ in mijn hotel, ben ik nogmaals onder de indruk van de belangrijke taak die op mij en andere psychologen wacht. Ik ben er stil van, maar ik denk toch even aan de toerist in de lift vanochtend: ik hoop dat ook hij veilig is aangekomen op zijn bestemming.